EPISTOLA CXIII. AD PAULINUM PATRIARCHAM. (Anno 800.) Laudat eius libellum de taxatione fidei: et excitat illum ad debellandos quosdam errores in Ecclesia exorientes. SHOW LINKS TO MANUSCRIPTS
| 1 | Domino in Domino dominorum dilectissimo, et pio Patri Paulino patriarchae salutem. |
| 2 | Videor aliquod me refrigerium habere animi mei, ut flamma charitatis in corde abscondita aliquam fortasse scintillam elicere valeat: ne totum torpescat quod intus ignescit, dum opportunum mihi tempus, aliquid tuae scribere charitati, occurrit. |
| 3 | Quid? |
| 4 | cum beatitudinis vestrae litteras omni favo dulciores intueri mereor, nonne videor mihi inter varios paradisi flores totus conversari, et avida desiderii mei dextera spiritales exinde carpere fructus? |
| 5 | Quanto magis cum sacratissimae fidei vestrae libellum recensui, catholicae pacis puritate ornatum, eloquentiae venustate iucundissimum, sensuum veritate firmissimum: totius animi mei habenas in laetitiam laxavi. |
| 6 | Ubi de uno lucidissimo et saluberrimo paradisi fonte quatuor virtutum flumina (Gen. II, 10), non solum Ausoniae fertilitatis prata, sed totius ecclesiasticae Latinitatis rura irrigare conspexi. |
| 7 | Ubi et aurivomos spiritualium sensuum gurgites gemmis scolasticae urbanitatis abundare intellexi. |
| 8 | Quam plurimis vero profuturum, et pernecessarium fecistis opus in catholicae fidei taxatione, quod diu optavi, et saepius domino regi suasi, ut symbolum catholicae fidei planissimis sensibus et sermonibus luculentissimis in unam congregaretur chartulam, et per singulas episcopalium regiminum parochias omnibus daretur presbyteris legenda memoriaeque commendanda; quatenus, licet lingua diversa loqueretur, una tamen fides ubique resonaret. |
| 9 | Ecce! |
| 10 | quod mea optavit humilitas, vestra implevit sublimitas. |
| 11 | Habet apud salutis nostrae auctorem, perpetuam scilicet et huius bonae voluntatis mercedem, et huius perfecti operis apud homines laudem. |
| 12 | Semper ferventissima charitas vestra castra perpetui regis undique invictissimis fidei clypeis muniat, ne antiqui hostis versutia aliqua ex parte aditum suae nequitiae invenire valeat. |
| 13 | Etsi ille mille habeat artes nocendi, multo magis nobis necesse est, mille habere artes defendendi, credentibus in eum, qui ait: Confidite, ego vici mundum (Ioan. XVI, 33). |
| 14 | Cuius pietas nobis praevidebat agonis tempus transitorium, ut remunerationis esset perpetuum. |
| 15 | Ille prior calcavit caput leonis et draconis; nobisque dedit potestatem calcandi super serpentes et scorpiones (Luc. X, 19), et omnes haereticas pravitates, quae sunt portae inferi, superandi. |
| 16 | Tu vero, vir apostolice, hac armatus potestate, viriliter pugna, fortiter vince, ut feliciter regnes cum Christo. |
| 17 | Heu, proh dolor! |
| 18 | multi solent desuper contextam Christi tunicam haereticis scindere unguibus, et in pace Ecclesiae facere, quod milites in passione Christi non ausi sunt facere. |
| 19 | Quapropter, venerande Pater, et doctissime athleta, et dulcissime doctor, simus semper in castris Christi commanipulares, et in una acie, sub vexillo sanctae crucis concordi consilio et virtute praeliantes, ut suos adversarios per nos vincat, qui vinci non potest. |
| 20 | Nunc iterum antiquus serpens de dumis Hispanici ruris, et de speluncis venenatae perfidiae contritum, non herculea sed evangelica clava, caput relevare conatur, et prioribus nequitiae poculis nova maledictionis toxica immiscere. |
| 21 | Sed et frigidissimus aquilo ventus alio de latere solidum Ecclesiae impellens parietem, sacri baptismatis catholicae consuetudinis regulam immutare nitens, et sub invocatione sanctae Trinitatis unam asserentes mersionem fieri debere, triduanamque nostri Salvatoris sepulturam in baptismo imitari negligentes, cum Apostolus diceret: Consepulti enim estis cum Christo in baptismo (Rom. VI, 4; Coloss. II, 12). |
| 22 | Alii vero trinam volentes facere mersionem et in unaquaque mersione invocationem sanctae Trinitatis: ac per hoc totas tres personas ter nominare studentes, dum ipsa Veritas praeciperet: Ite, docete omnes gentes, baptizantes eos in nomine Patris et Filii et Spiritus sancti (Matth. XXVIII, 19). |
| 23 | Quid opus est tertio replicare, quod semel dictum sufficit? |
| 24 | Est quoque in quibusdam clancula dubitatio: an animae sanctorum apostolorum et martyrum, aliorumque perfectorum ante diem iudicii in coeleste recipiantur regnum. |
| 25 | His et huiusmodi spiculis, de pharetris, ut aestimo, exemptis perfidiae, unitatem sanctae et catholicae Ecclesiae, et veritatem universalis fidei aliqui vulnerare nitentes, etiam et spurcissimis errorum faecibus limpidissima ecclesiasticae fidei pocula inficiunt, et nuptiale vinum, quod Christus ex aqua Virgini Matri (Ioan. II, 3-9), Ecclesiae scilicet sanctae, salubriter potandum convertit, iterum in aquas stultitiae converti conantur. |
| 26 | Sed tuum est, o pastor electe gregis, et custos portarum civitatis Dei, qui clavem scientiae potente dextera tenes, et quinque lapides limpidissimos laeva recondis, blasphemantes exercitum Dei viventis Philistaeos in superbissimo Goliath uno veritatis ictu totos conterere (I Reg. XVII). |
| 27 | Nostrum est elevatis cum Moyse manibus in coelum, humilitatis precibus te adiuvare (Exod. XVII, 11) et spectare cum David in munitissima civitatis turre, donec speculator ex alto culminis fastigio clamitans nobis tuam annuntiet victoriam (II Reg. XVIII, 24 seq.). |
| 28 | Ad te omnium aspiciunt oculi, aliquid de tuo affluentissimo eloquio coeleste desiderantes audire; et ferventissimo sapientiae sole, frigidissimos grandinum lapides, qui culmina sapientissimi Salomonis ferire non metuunt, per te citius resolvi exspectantes. |
| 29 | Tu vero lucerna ardens et lucens (Ioan. V, 35); nos in tua luce exsultare gaudemus, ut te lucente et ducente ad lumen, quod illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum (Ioan. I, 9), eiusdem aeternae lucis gratia adiuvante, pervenire mereamur. |